کارگردان فرانسوی که قربانی جاه‌طلبی شاه شد!/ نسیم دل‌انگیز «بادصبا» و خاطره تلخ یک سقوط +فیلم
تاریخ انتشار: ۱۲ خرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۱۴۲۲۰۳
اصرار محمدرضاشاه به اضافه‌شدن سکانس‌های دلخواه او به یک فیلم مستند، سرنوشت تلخی برای کارگردانش رقم زد.
به‌گزارش خبرنگار حوزه سینمایی گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، مستند 70 دقیقه‌ای «باد صبا» ساخته «آلبر لاموریس» فیلمساز فرانسوی است که در سال 1347 (1969 میلادی) به سفارش وزارت فرهنگ و هنر وقت ایران با محوریت فرهنگ و طبیعت کشورمان ساخته شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
این فیلم، بخشی از دیدنی‌های طبیعی و فرهنگی ایران را از طریق فیلمبرداری با بالگرد نشان میدهد. موسیقی آن از آثار سنتی موسیقی ایرانی و ساخته حسین دهلوی و ابوالحسن صبا است. منوچهر انور کارگردان، نویسنده، مترجم و گوینده شناخته‌شده نیز که آن روزها به تازگی 40 سالگی را پشت سر گذاشته بود گویندگی این مستند را به عهده گرفت.
متن فاخر و صدای گیرای انور در کنار تصاویر فوق‌العاده و بدیع لاموریس، باد صبا را به یکی از ماندگارترین فیلم‌های مستند از نگاه مخاطبان و منتقدان تبدیل کرده است. ضمن این که با گذشت 50 سال از تولید این فیلم، می‌توان باد صبا را یک سند مردم شناسی و ایران شناسی نیز در نظر گرفت.
لاموریس کارگردان فیلم فرانسوی «بادکنک قرمز» بود که در سال 1960 ساخته شد و برای آن موفق به دریافت جایزه اسکار بهترین فیلمنامه و نخل طلایی فستیوال کن شد.
مشاوران فرهنگی شاه از این فیلمساز فرانسوی خواستند مستندی درباره فرهنگ غنی و جذابیت‌های ایران بسازد. لاموریس با وجود رویای غریبی که از غرق‌شدن در دریای خزر دیده بود این پروژه را پذیرفت.
او در تهران با پژوهشگر آمریکایی «پیتر چلکوسکی» ملاقات کرد. قرار بود فیلم از منظر چشم یک پرنده از آسمان روایت شود. اما چلکوسکی به لاموریس گفت ایران خصوصا در مناطق بیابانی پرنده چندانی ندارد. اما لاموریس اصرار به پرواز داشت و با الهام از کتابی که چلکوسکی به او داد تصمیم گرفت راوی شخص اول فیلم، خودِ باد باشد و نام فیلم را هم «باد صبا» گذاشت.
اما نتیجه نهایی با وجود کیفیت هنری، مورد رضایت شاه قرار نگرفت. چون لاموریس تمایل زیادی به گرفتن تصاویری از وجوه امروزی و صنعتی ایران که برای حکومت ایران از جنبه تبلیغی اهمیت داشت نشان نداده بود. بخش عمده «بادصبا» بیشتر طبیعت و معماری کهن ایران را از زاویه دید بادی وزان و عبوری به تصویرکشیده بود.
به دستور شاه، لاموریس بر خلاف میل خود ملزم شد تا جلوه‌های صنعتی مدنظر او را نیز به این فیلم مستند اضافه کند. سد کرج که در آن زمان در تبلیغات حکومتی یکی از مظاهر پیشرفت‌های عمرانی محسوب شده و شاه به آن تفاخر زیادی می‌کرد یکی از این اماکن بود. جایی برای پرواز بالگرد مکان خطرناکی به حساب می‌آمد.
در دوازدهمین روز از خردادماه سال 1349 (ژوئن1970 میلادی) حین فیلمبرداری از سد کرج، بالگرد به کابل‌های مخصوص تمرین تکاوران برخورد و سقوط کرد. این حادثه منجر به کشته‌شدن آلبرت لاموریس 48 ساله و خلبان بالگرد شد. محمود نوربخش فیلمبردار ایرانی فیلم، به همراه «پاسکال» پسر لاموریس از این حادثه جان سالم به در بردند.
این فیلم که 85درصد آن از بالگرد فیلمبرداری شده است در سال 1978 (1356 شمسی) بر اساس دست‌نوشته‌ها و طرح لاموریس تدوین و منتشر شد و اتفاقا توانست در آن سال نامزد جایزه اسکار بهترین مستند شود.
مستند باد صبا به کارگردانی آلبرت لاموریس را از ایـنـجا ببینید.
آذرماه سال 1398 و در جریان آیین افتتاحیه سیزدهمین دوره جشنواره بین‌المللی سینماحقیقت با حضور منوچهر انور، تصاویر دیده‌نشده‌ای از راش‌ها و پشت‌صحنه این فیلم مستند به نمایش در آمد.
انور 91 ساله در این مراسم گفت: «کارگردان باد صبا دچار مصیبت‌های زیادی شده بود. اینجا آمده و گفته بود می‌خواهم نریشن انگلیسی داشته باشم. گفته بودند ما کسی را داریم که می‌تواند این کار را انجام دهد. او پیش دوست مشترکی می‌رود که استاد نقاشی در دانشکده هنرهای زیبا بود و من به او معرفی شدم. او بعد از دیدن یکی از فیلم‌های من، با من احساس نزدیکی کرد».
این هنرمند پیشکسوت ادامه داد:« لاموریس هنرمند بزرگی بود و اصرار داشت در گویندگی انگلیسی، کار دراماتیک شود. سپس فیلم را به زبان فارسی ترجمه کردیم. من این راش‌هایی که امروز می‌خواهیم ببینیم، پیش از این ندیده بودم و خیلی هیجان دارم. چیزی به نام عشق که اگر در فرهنگ ما معنی داشته باشد به من انرژی میدهد».
با تماشای مستند بادصبا احساس خوشایندی به بیننده ایرانی دست میدهد. احاسی که بیشاز هرچیز طعم نوستالژیک دار مخاطب با دیدن این فیلم همچون سیمرغی بلندپرواز به تماشای زیبایی‌های ایران و مردمان آن می‌نشیند.
انتهای پیام/4104/
منبع: آنا
کلیدواژه: فیلم مستند مستندسازی جشنواره سینما حقیقت منوچهر انور باد صبا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ana.press دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۱۴۲۲۰۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
معرفی بهترین مستندهای جهان
آفتاب‌‌نیوز :
اگر مستندبین حرفه‌ای هستید یا حتی اگر تنها با مستندهای حیات وحش که از تلویزیون پخش می‌شود آشنایی دارید، پیشنهاد‌هایی که در اینجا برای شما داریم می‌تواند حسابی سر ذوق تان بیاورد.
تاریخچه وحشت عامیانه
کارگردان: کی‌یرلا جانیس
سال ساخت: ۲۰۲۱
اگر از خوره‌های ژانر وحشت هستید و شب‌ها تا یک فیلم ترسناک نبینید خواب‌تان نمی‌برد، این مستند را از دست ندهید. دوستداران ژانر وحشت به زیروزبر این ژانر توجهی وسواس‌گونه دارند و سبک‌ها، زیرگونه‌ها و تکنیک‌های فیلم‌های این ژانر را به دقت بررسی می‌کنند. وحشت عامیانه یا وحشت فولکلور یکی از زیرگونه‌های ژانر وحشت در سینما و ادبیات است که از عناصر عامیانه برای وحشت‌آفرینی استفاده می‌کند. این مستند کاوشی در تاریخچه وحشت عامیانه از پیدایش آن به واسطه گسترش‌اش در تلویزیون بریتانیا در دهه ۱۹۷۰ تا احیای آن در دهه گذشته است.
فریدا
کارگردان: کارلا گوتیرز
سال ساخت: ۲۰۲۴
فریدا کالو، نقاش مکزیکی، بین سال‌های ۱۹۰۷ تا ۱۹۵۴ زندگی کرد و با اینکه زندگی نسبتا کوتاهی داشت، اما به دلیل هنجارشکنی‌هایش یکی از چهره‌های مهم هنر معاصر به شمار می‌رود. چهره فریدا برای کسانی هم که با تاریخ هنر و نقاشی آشنایی ندارند آشناست چراکه فریدا خودنگاره‌های زیادی از خود کشیده بود. فریدا پس از تصادفی سخت در سال ۱۹۲۵ برای اولین بار شروع به نقاشی کرد و درد‌های خودش، هم‌جنسانش و ملتش را روی بوم آورد. زندگی پرماجرای فریدا تا به حال موضوع چند مستند و فیلم داستانی بوده. این مستندانیمشین هم نگاهی به زندگی این نقاش برجسته مکزیکی دارد.
چهار دختر
کارگردان: کوثر بن هنیه
سال ساخت: ۲۰۲۳
روزی دو دختر بزرگ‌تر الفه، زنی تونسی که مادر ۴ دختر است، ناپدید می‌شوند. کوثر بن هنیه، کارگردان تونسی، از بازیگران حرفه‌ای دعوت می‌کند تا نقش دو دختر غایب را بازی کنند. برای الفه که غم غیاب دخترانش را بر دوش می‌کشد، حضور بازیگرانی در نقش آن‌ها به معنی سر باز کردن زخم‌های دل و جانش است. بن هنیه موقعیتی بدیع را شکل داده و تجربه‌ای منحصربه‌فرد را در برابر دوربین ایجاد کرده که سویه‌های عاطفی و روانی مختلفی دارد. این مستند که برداشت‌هایی را از امید، طغیان، خشونت، خواهری و… عرضه می‌کند، سوال‌هایی اساسی را درباره شالوده جوامع ما به بحث می‌گذارد.
منبع: همشهری آنلاین
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند